"Negesh" инновациялық кешенінің бағдарламасы Қазақстан Республикасының аумағында мектеп жасына дейінгі балаларды оқытудың жаңа әдістемесі болып табылады. Ол заманауи батыстық әдістер мен дәстүрлі қазақ құндылықтарының симбиозын білдіреді. Онда келесі прогрессивті идеялар бір-бірін толықтырады.

"NEGESH" ҚҰНДЫЛЫҚТАРЫ

“NEGESH” мағынасымен танысайық

N – Next Generation (келесі жаңа ұрпақ) - бұл өте жылдам өзгеретін технологиялық, мәдени және әлеуметтік шындықтардың ұрпағы, өйткені оны «ескі әдіспен» тәрбиелеу және оқыту мүмкін емес және қауіпті.
E – Emotional Intelligence (эмоционалды интеллект) - балаларды эмоционалды тәрбиелеу арқылы оқыту қажет. Эмоциялар баланың психологиялық өмірінің "орталық буыны" болып табылады.
G – Game Designer (ойын дизайнері) тек ойнап қана қоймай, импровизация жасап, жаңа нәрселерді ойлап табу. Осылайша, балалар кез-келген ақпаратты оңай қабылдайды және бұл кез-келген материалдан тиімдірек. 
E – Education Reform (білім беру реформасы) – Cэр Кен Робинсонның теориясына негізделген жаңа типтегі біртұтас және синхрондалған модель ретінде оқыту, тәрбиелеу және ағарту процесі.
Sh – Sharing is Caring (қамқорлық көрсету) - дәстүрлі құндылықтар қағидаларына қоса, толеранттылық пен интернационалдандыруға негізделе отырып білім, тәжірибе, ұлттық мәдениет құндылықтарымен бөлісу.

1. Білім беру жүйесі құрылғылар шығаратын зауыт емес, топырағы құнарлы, жұпар иісі аңқыған гүл өсіретін зәулім бақ болуы керек.Соңғы 150-200 жылда біз білім беру жүйесіне деген көзқарасымызды айтарлықтай өзгерткен жоқпыз. Өйткені, балалардан басқалардың ойлары мен идеяларына мойынсұну мен қайталау талап етіледі. Сондықтан біз балаларға ерекше, әдемі гүлдердің гүлденуі үшін қолайлы топырақ жасауымыз керек, оларды бала кезінен үлкен штампталған механизмнің тістеріне айналдырмауымыз керек.

2. Нағыз тәрбиеші мен ұстаз – дарынды актер және ойын барысында балалардың серіктесі.
Мұғалімнің негізгі міндеті – оқу процесіне ықпал ету. Білім «энергияға толы және белсенді» болуы тиіс, ал мұғалім осы процессте пассивтіліктің емес өміршеңдік үлгісі болуы керек. Ән айту, сурет салу, би билеу және үнемі импровизация жасау – осылай тәрбиеші мен мұғалім балаларды көшіруге емес, шексіз қиялы мен шығармашылық әлеуетін іске қосуға ынталандырады.

3. IQ мен EQ маңызы.
Дәстүрлі білім беру барлық деңгейде балалардың IQ көрсеткішін, олардың когнитивтік қабілеттерін сөздік қор, оқығанды түсіну және есте сақтау, ойлау және математикалық дағдылар арқылы бағалайды. Сонымен қатар, эмоционалды интеллект (EQ) арқылы біз баланың ішкі күйіне үңілеміз, эмоционалдық сауаттылықты, эмпатияны, ішкі мотивацияны және эмоцияларды басқару қабілетін дамытамыз.

4. Технологияны оқу мақсаттарына жету құралы ретінде пайдалану.
Жақсы құралдар физикалық қабілеттерді кеңейтіп, бұрын қиын немесе мүмкін емес болған нәрселерді жасауға мүмкіндік береді. Алайда, біз әрдайым есте ұстауымыз керек: жақсы құралдар көкжиегімізді тек олар дарынды педагогтардың қолында болған кезде кеңейтеді. Олар сол арқылы дерлік мінсіз суретті одан әрі ашып, әсемдей түседі.

5.Оқыту – бұл әңгімелесу, монолог емес.
Оқыту – бұл әлеуметтік және мәдени процесс: біз бір-бірімізден үйренеміз. Материалды сыныпқа түсіндіру маңызды, бірақ балаларды жұмысқа тарту, олардың назарын аудару және қызығушылықтарын ояту одан да маңыздырақ. Мұның негізінде біржақты ақпарат беру емес, әңгімелесу, диалог жатыр. Оқыту – ол импровизация. 

6. Әр бала бірегей және тек өзіне ғана ұқсас бола алады.
Мұғалімнің міндеті – балаға оның күшті қасиеттерін көрсету, оны өзін-өзі қабылдау мен жақсы көруге бағыттау және қолдау. Тек осылай ғана бала қуанып, ашылады. Егер ол бала кезінен басқа біреуге ұқсас болуы керек деп сендірілсе, онда ол өз өмірін басқаларға ұқсамайтынын дәлелдеумен өткізеді. 

7. Командалық жұмыс – табыс кепілі.
Командалық жұмыс, мәселелерді талқылау және шешу қабілеті, өз көзқарасын қорғау дағдылары тақтадан мысалдарды механикалық түрде көшіріп жазумен басылып қалады. Бұл қолайсыз жағдай. Балалар үшін оқытудың нақты мақсатын түсіну, процеске терең үңілу маңызды, ал бұл оларды пәннің мәніне икемді және жаңашыл түрде тартуды талап етеді.

8. Күмәндану – жай ғана қалыпты жағдай емес, сонымен қатар қажетті жағдай. 
Оқыту мәдениетін мектеп жасына дейінгі жастан бастап дамыту керек, сол кезде балаларға қалыптасқан жағдайға күмән келтіруге рұқсат етіледі. Тек сонда ғана олардың ойлау процесі дамып, олар индуктивті түрде ой қорыта бастайды. 

9. Қателіктер – бұл тәжірибе және даму.
Қазіргі білім беру жүйесінде балалар тәуекелге баруға қорқады. «Егер бізді әрқашан бір ғана дұрыс жауап бар деп үйретсе, біз тек соны іздеуге тырысамыз, бірнеше жауап болатынын ойламаймыз». Қателік жасауға болатын орта қалыптастыру маңызды, онда қателер жұмысқа талдау жасауға, өсу үшін қажетті оқу тәжірибесі ретінде қарастырылады. 

10. Таным, ойын және баланың қанағаттану сезіміндегі тепе-теңдік.
Сабақтың ойластырылған тепе-теңдігін қатаң сақтау керек: оның танымдық бөлімінің ұзақтығын, балалардың көңіл-күй деңгейін тиімді бақылап, қажет болғанда оларды жігерлендіріп, бүкіл процесті ойынға айналдыруға болады. Сонда сабақ жағымды болып, баланың балабақшада болуы қуаныш пен пайда әкеледі. Ал күлімсіреген балалар – ата-аналары үшін үлкен бақыт.

1. Ересек адамның қолы балаға білім беру мен тәрбиесіндегі ересек адамның рөлін білдіреді (бұл қол баланың қолын қорғайды). 
2. Ересек қолдың әр саусағы баланы оқытудың негізгі бағыттарының бірін білдіреді (әлеуметтік-коммуникативтік даму, танымдық даму, сөйлеуді дамыту, физикалық даму, көркемдік-эстетикалық даму), білім беру жүйесі үйретуге тиіс Hard skills дағдылары деп аталады. 
3. Бала қолының саусақтары — Soft skills дағдылары, онсыз бала толық дами алмайды және табысқа жете алмайды (эмпатия, бейімделу, креативтілік/шығармашылық, өзін-өзі бақылау, ынтымақтастық). 
Negеsh бағдарламасы баланы оқыту мен тәрбиелеудің осы екі бағытының өзара әрекеттесуі мен бірлігін көрсетуге арналған, осылайша ол толыққанды білім алып, эмоционалды және тәрбиелік дайындыққа ие болады.

Тек осылай ғана бала лайықты және табысты адам болып өседі!